تحصیل در مدارس اروپا

مدارس اروپا به ۴ دسته دولتی، خصوصی، شبانه‌روزی و بین‌المللی تقسیم می‌شوند. به‌دلیل یکپارچه‌بودن قوانین و نظام آموزشی در اتحادیه اروپا، همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا از مقررات یکسان و یکپارچه پیروی می‌کنند. در این میان انگلستان که جزو قاره اروپا است؛ اما عضو اتحادیه اروپا نیست، در برخی از قوانین و مقررات آموزشی مدارس با کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم‌سو است. بااین‌حال، در برخی قوانین ممکن است مقررات متفاوتی داشته باشد.

تحصیل در مدارس دولتی اروپا فقط برای دانش‌آموزانی امکان‌پذیر است که اقامت دائم یا تابعیت کشور مقصد را دارند. متقاضیان ایرانی برای تحصیل در مدارس کشورهای اروپایی، باید از مدارس بین‌المللی اروپا پذیرش بگیرند که همگی خصوصی هستند. طبق آمار وبسایت معتبر Globalcitizen.org در سال ۲۰۲۴، کشورهای آلمان، فرانسه، انگلستان، سوئیس و هلند پیشرفته‌ترین مدارس جهان و بهترین کشورهای اروپایی برای تحصیل در مقاطع ابتدایی و متوسطه و دبیرستان هستند.

سیستم آموزشی در مدارس اروپا

نظام آموزشی مدارس اروپایی شامل ۳ مقطع تحصیلی پیش‌دبستانی و ابتدایی و دبیرستان می‌شود که در ادامه، بیشتر درباره آن‌ها صحبت می‌کنیم.

مقطع پیش‌دبستانی

سن مجاز ورود به مقطع پیش‌دبستانی در اکثر کشورهای اروپایی ۴ سالگی و در برخی دیگر ۵ سالگی است. دوره پیش‌دبستانی از دوره‌های تحصیلی اختیاری در مدارس اروپایی و مدت‌زمان این دوره ۱ سال است. در مدارس اروپایی، در مقطع پیش‌دبستانی مبانی اولیه دروس عمومی مانند الفبا، املا، نقاشی و موسیقی تدریس می‌شوند.

مقطع ابتدایی

مقطع ابتدایی اولین مقطع تحصیلی اجباری در مدارس اروپایی است. حداقل سن مجاز برای ورود به این دوره تحصیلی در برخی کشورهای اروپایی ۵ سالگی و در بعضی از کشورها ۶ سالگی و مدت‌زمان آن ۶ سال است. در پایه تحصیلی ابتدایی در مدارس اروپا، دروس عمومی مانند ادبیات، علوم اجتماعی، زبان، علوم پایه، هنر و موسیقی تدریس می‌شوند.

مقطع دبیرستان

مقطع تحصیلی دبیرستان در مدارس اروپایی شامل ۲ بخش متوسطه اول و متوسطه دوم می‌شود. تحصیل در دوره متوسطه اول اجباری و حداقل سن مجاز برای ورود به این دوره ۱۲ سالگی است. پایه تحصیلی متوسطه اول ۴ سال طول می‌کشد و در این پایه دروس فیزیک، شیمی، هنر، زیست‌شناسی، تئاتر، ادبیات، ریاضیات و هندسه تدریس می‌شوند.

در آخرین سال از دوره متوسطه اول، دانش‌آموزان می‌توانند رشته‌ای تخصصی برای ادامه‌تحصیل در دوره متوسطه دوم انتخاب کنند. دوره متوسطه دوم پایه تحصیلی اختیاری در مدارس اروپا برای دانش‌آموزان ۱۶ تا ۱۸ ساله‌ای است که قصد دارند در رشته‌های تخصصی فنی‌و‌حرفه‌ای، علوم انسانی، ریاضی، فیزیک، شیمی یا هنر در دبیرستان تحصیل کنند و برای ورود به دانشگاه یا ورود به بازار کار دوره‌های پیش‌نیاز بگذرانند.

در کشور آلمان، به‌طور استثنا دوره متوسط دوم تا ۱۹ سالگی ادامه پیدا می‌کند و دانش‌آموزان می‌توانند از ۱۸ تا ۱۹ سالگی در دوره پیش‌دانشگاهی در رشته‌های تخصصی تحصیل و مدرک پایان دوره رشته مدنظرشان را دریافت کنند.

قوانین مدارس اروپا

قوانین یکپارچه و جامع وضع‌شده در تمامی مدارس اروپایی عبارت‌اند از:

• سال تحصیلی از ۲۰ شهریور (۱۰ سپتامبر) آغاز می‌شود و تا ۱۰ تیر (۳۰ ژوئن) ادامه می‌یابد.
• در اروپا تحصیل از ۵ یا ۶ تا ۱۶ سالگی اجباری است.
• در مدارسی که کلیساهای کاتولیک تاسیس و مدیریت می‌کنند، آداب و مقررات خاصی تعیین می‌شوند که پیروی از آن‌ها برای همه دانش‌آموزان بومی و بین‌المللی اجباری است.
• در‌صورت کسب‌نکردن نمره کافی در یکی از دروس، دانش‌آموز باید در کلاس‌های تقویتی تابستانی شرکت و در سال تحصیلی بعدی، مجدد در کلاس‌های حضوری درس مدنظر حضور پیدا کند.
• دانش‌آموزان غیراروپایی به‌دلیل نیاز به گذراندن دروس پیش‌نیاز و معادل‌سازی مدارک و نمره‌ها، برای ورود به هر مقطع تحصیلی ۱ سال بیشتر از دانش‌آموزان اروپایی فرصت دارند. برای مثال، دانش‌آموزان اروپایی حداکثر تا ۱۲ سالگی می‌توانند دوره تحصیلی دبیرستان را آغاز کنند؛ اما دانش‌آموزان غیراروپایی برای ورود به این مقطع تحصیلی تا ۱۳ سالگی فرصت دارند.

شرایط تحصیل در مدارس اروپا

برای تحصیل در مدارس اروپایی، باید شرایط سنی، تمکن مالی، دانش زبان و سایر شرایط موردنیاز را داشته باشید که در ادامه، آن‌ها را شرح می‌دهیم.

شرط سنی: برای اخذ پذیرش از مدارس اروپایی در مقطع ابتدایی، حداقل سن مجاز ۵ یا ۶ سالگی است که کشور مقصد آن را تعیین می‌کند. به‌منظور تحصیل در مقطع متوسطه اول، حداقل ۱۲ سال و برای تحصیل در مقطع متوسطه دوم حداقل ۱۶ سال باید داشته باشید.

تمکن مالی: برای دریافت پذیرش تحصیلی از مدارس اروپایی، باید توانایی پرداخت حداقل ۱ سال از شهریه مدرسه مدنظر را داشته باشید. اگر به مدارس شبانه‌روزی اروپا راه پیدا کنید، به ارائه تمکن مالی هزینه‌های زندگی نیازی ندارید؛ زیرا این مدارس خوابگاه و امکانات رفاهی زندگی را در اختیارتان قرار می‌دهند و هزینه این خدمات در مبلغ شهریه محاسبه می‌شود. اگر در محیط خارج از مدرسه زندگی کنید، باید تمکن مالی معادل ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو در ماه برای مخارج زندگی ارائه کنید.

دانش زبان: دانش‌آموزان غیراروپایی برای تحصیل در مدارس اروپا باید از‌طریق شرکت در آزمون‌ها و مصاحبه‌های آنلاین یا حضوری تعیین سطح، تسلطشان به زبان انگلیسی یا زبان کشور مقصد را اثبات کنند. سطح دانش زبان مدنظر برای تحصیل در مدارس اروپایی به مقطع تحصیلی و کشور مقصد بستگی دارد و در هر مدرسه ممکن است متفاوت باشد؛ اما در اکثر مواقع کسب نمره B1 برای اخذ پذیرش کافی است.

سوابق تحصیلی و معدل: دانش‌آموزانی که سوابق تحصیلی درخشان دارند و معدل آخرین پایه تحصیلی آنان بیشتر از ۱۶ است، واجد‌شرایط اخذ پذیرش تحصیلی از مدارس اروپایی هستند. ناگفته نماند که سابقه فعالیت‌های ورزشی، هنری، فرهنگی و اجتماعی نیز بر افزایش شانس دریافت پذیرش تحصیلی تاثیر بسزایی می‌گذارد.

سوءپیشینه: دانش‌آموزانی که بیشتر از ۱۸ سال دارند و می‌خواهند پذیرش تحصیلی از مدارس اروپایی بگیرند، باید با ارائه مدرک اثبات کنند که در کشور یا کشورهای محل زندگی‌شان سوءپیشینه ندارند. در اکثر مواقع، فقط متقاضیان تحصیل در دبیرستان‌های آلمان باید به این شرط توجه کنند؛ زیرا آلمان، تنها کشور اروپایی است که متقاضیان بزرگ‌تر از ۱۸ سال را در دبیرستان‌های خود پذیرش می‌کند.

سلامت جسمانی: از دیگر شروط مهم اخذ پذیرش تحصیلی از مدارس اروپایی، انجام واکسیناسیون و نداشتن بیماری‌های زمینه‌ای و بیماری‌های خاص است.

سرپرست قانونی: از‌آنجا‌که کشورهای اروپایی به دانش‌آموزان خارجی اجازه نمی‌دهند تا برای والدینشان ویزای همراه بگیرند، همه دانش‌آموزان غیراروپایی برای تحصیل مدارس کشورهای اروپایی باید در کشور مقصد سرپرست قانونی برای خود تعیین و فرد مدنظر را به دولت آن کشور معرفی کنند. سرپرست قانونی باید اقامت دائم یا تابعیت کشور مقصد را داشته باشد و دولت نیز از‌نظر اخلاقی و سوابق شهروندی وی را تایید کند.

مدارک لازم برای تحصیل در مدارس اروپا

مدارکی که برای تحصیل در مدارس اروپایی باید ارائه کنید، عبارت‌اند از:

• گذرنامه با اعتبار حداقل ۱ سال
• گواهی قبولی در آزمون تعیین سطح زبان انگلیسی یا زبان کشور مقصد
• گواهی عدم سوءپیشینه (دانش‌آموزان بزرگ‌تر از ۱۸ سال)
• نامه پذیرش تحصیلی از مدارس اروپایی
• ویزای دانش‌آموزی کشور مقصد
• گواهی تمکن مالی شهریه مدرسه (مبلغ متغیر)
• گواهی تمکن مالی ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو در ماه برای مخارج شخصی
• کارت واکسیناسیون
• گواهی سلامت جسمانی
• بیمه درمانی با پوشش حداقل ۳۰ هزار یورو
• اطلاعات سرپرست قانونی
• نشانی محل اقامت در کشور مقصد

هزینه تحصیل در مدارس اروپا

تحصیل در مدارس دولتی کشورهای اروپایی رایگان است؛ اما ثبت‌نام و تحصیل در این مدارس فقط برای دانش‌آموزانی امکان‌پذیر است که اقامت دائم یا تابعیت کشور مقصد را دارند. تحصیل در مدارس غیردولتی اروپا شامل شهریه، تمکن مالی مخارج شخصی، ویزای دانش‌آموزی و بیمه درمانی می‌شود که جزئیات آن‌ها در جدول زیر آمده است:

بورسیه تحصیلی مدارس اروپا

مدارس اروپایی به آن دسته از دانش‌آموزان غیراروپایی که معدل بیشتر از ۱۸ و مدرک زبان انگلیسی یا زبان کشور مقصد با حداقل نمره B2 دارند و در فعالیت‌های غیردرسی ازقبیل مسابقه‌های ورزشی یا هنری و علمی شرکت کرده‌اند، بورسیه‌های تحصیلی کمک‌هزینه (Partial Funding) ارائه می‌کنند. توجه کنید که در‌حال‌حاضر بورسیه‌های تحصیلی مدارس اروپایی به دانش‌آموزان ایرانی فاقد اقامت دائم یا تابعیت کشور مقصد تعلق نمی‌گیرد.

تحصیل در مدارس اروپا و اخذ ویزای همراه

اخذ ویزای همراه از کشورهای اروپایی برای دانش‌آموزان غیراروپایی ممکن نیست و این دانش‌آموزان می‌توانند فقط ازطریق معرفی سرپرست قانونی، از کشور اروپایی مدنظرشان پذیرش تحصیلی بگیرند. انگلستان، تنها کشور در قاره اروپا است که به والدین دانش‌آموزان خارجی ویزای همراه می‌دهد. توجه کنید که ویزای همراه انگلستان فقط به یکی از والدین دانش‌آموز تعلق می‌گیرد.

بهترین مدارس اروپا

براساس اطلاعات وبسایت Ib-schools.com، بهترین مدارس اروپایی که بیشترین تعداد دانش‌آموز خارجی را می‌پذیرند و از امکانات و منابع آموزشی به‌روز جهان برخوردارند، عبارت‌اند از:

• مدرسه بین‌المللی بن در آلمان (Bonn International School)
• مدرسه بین‌المللی هامبورگ در آلمان (International School of Hamburg)
• مدرسه تابستانی سامیاد در انگلستان (Samiad Summer School)
• مدرسه کالج برایتون در انگلستان (Brighton College)
• مدرسه بین‌المللی ارمیتاژ در فرانسه (Ermitage International School)
• مدرسه بین‌المللی دوزبانه پراونس در فرانسه (International Bilingual School of Provence)
• مدرسه بین‌المللی بریلانتمونت در سوئیس (Brillantmont International School)
• مدرسه بین‌المللی سوئیس در سوئیس (Swiss International School)
• مدرسه بین‌المللی شبانه‌روزی ارده در هلند (Eerde International Boarding School)
• مدرسه اروپایی لاهه در هلند (European School of The Hague)

در ادامه، شرایط و ویژگی هریک از این مدارس را شرح می‌دهیم.

مدرسه بین‌المللی بن (Bonn International School)

• نوع مدرسه: خصوصی بین‌المللی
• محل و سال تاسیس: آلمان، شهر بن، سال ۱۹۹۷
• مقاطع تحصیلی: از پیش‌دبستانی تا آخر دبیرستان
• میانگین شهریه سالانه: ۱۰ هزار تا ۱۸ هزار یورو
• زبان تدریس: آلمانی و انگلیسی و فرانسوی
• نرخ پذیرش دانش‌آموز خارجی: ۲۰۰ نفر در سال
• نشانی وبسایت: bonn-is.de

مدرسه بین‌المللی هامبورگ (International School of Hamburg)

• نوع مدرسه: خصوصی بین‌المللی
• محل و سال تاسیس: آلمان، شهر هامبورگ، سال ۱۹۵۷
• مقاطع تحصیلی: از پیش‌دبستانی تا آخر دبیرستان
• میانگین شهریه سالانه: ۱۲ هزار تا ۱۹ هزار یورو
• زبان تدریس: آلمانی و انگلیسی
• نرخ پذیرش دانش‌آموز خارجی: ۱۰۰ نفر در سال
• نشانی وبسایت: ishamburg.org

مدرسه تابستانی سامیاد (Samiad Summer School)

• نوع مدرسه: خصوصی بین‌المللی
• محل و سال تاسیس: انگلستان، شهرهای ناتینگهام، برکشایر، سوری، ساسکس و سامرست، سال ۲۰۱۳ میلادی
• مقاطع تحصیلی: از ابتدایی تا آخر دبیرستان
• میانگین شهریه سالانه: ۱۶ هزار تا ۵۰ هزار یورو
• زبان تدریس: انگلیسی
• نرخ پذیرش دانش‌آموز خارجی: ۲۰۰ نفر در سال
• نشانی وبسایت: samiad.com

مدرسه کالج برایتون (Brighton College)

• نوع مدرسه: خصوصی شبانه‌روزی
• محل و سال تاسیس: انگلستان، شهر برایتون، سال ۱۸۴۵
• مقاطع تحصیلی: از پیش‌دبستانی تا آخر دبیرستان
• میانگین شهریه سالانه: ۱۵ هزار تا ۴۰ هزار یورو
• زبان تدریس: انگلیسی
• نرخ پذیرش دانش‌آموز خارجی: ۲۰۰ نفر در سال
• نشانی وبسایت: brightoncollege.org

مدرسه بین‌المللی ارمیتاژ (Ermitage International School)

• نوع مدرسه: خصوصی بین‌المللی شبانه‌روزی
• محل و سال تاسیس: فرانسه، شهر پاریس، سال ۱۹۴۱
• مقاطع تحصیلی: از پیش‌دبستانی تا آخر دبیرستان
• میانگین شهریه سالانه: ۲۰ هزار تا ۴۰ هزار یورو
• زبان تدریس: فرانسوی و انگلیسی
• نرخ پذیرش دانش‌آموز خارجی: ۱۲۰ نفر در سال
• نشانی وبسایت: ermitage.fr

مدرسه بین‌المللی دوزبانه پراونس (International Bilingual School of Provence)

• نوع مدرسه: خصوصی بین‌المللی
• محل و سال تاسیس: فرانسه، شهر آکسن پراونس، سال ۱۹۸۴
• مقاطع تحصیلی: از پیش‌دبستانی تا آخر دبیرستان
• میانگین شهریه سالانه: ۱۷ هزار تا ۴۰ هزار یورو
• زبان تدریس: فرانسوی و انگلیسی
• نرخ پذیرش دانش‌آموز خارجی: ۱۰۰ نفر در سال
• نشانی وبسایت: ibsofprovence.com

مدرسه بین‌المللی بریلانتمونت (Brillantmont International School)

• نوع مدرسه: خصوصی بین‌المللی شبانه‌روزی
• محل و سال تاسیس: سوئیس، شهر لوزان، سال ۱۸۸۲
• مقاطع تحصیلی: از پیش‌دبستانی تا آخر دبیرستان
• میانگین شهریه سالانه: ۳۵ هزار تا ۵۸ هزار یورو
• زبان تدریس: فرانسوی و آلمانی و انگلیسی
• نرخ پذیرش دانش‌آموز خارجی: ۱۱۰ نفر در سال
• نشانی وبسایت: brillantmont.ch

مدرسه بین‌المللی سوئیس (Swiss International School)

• نوع مدرسه: خصوصی بین‌المللی
• محل و سال تاسیس: سوئیس، شهر زوریخ، سال ۲۰۰۵
• مقاطع تحصیلی: از پیش‌دبستانی تا آخر دبیرستان
• میانگین شهریه سالانه: ۲۷ هزار تا ۴۵ هزار یورو
• زبان تدریس: فرانسوی و آلمانی و انگلیسی
• نرخ پذیرش دانش‌آموز خارجی: ۱۰۰ نفر در سال
• نشانی وبسایت: swissinternationalschool.ch

مدرسه بین‌المللی شبانه‌روزی ارده (Eerde International Boarding School)

• نوع مدرسه: خصوصی بین‌المللی شبانه‌روزی
• محل و سال تاسیس: هلند، شهر آمن، سال ۱۹۳۴
• مقاطع تحصیلی: از ابتدایی تا آخر دبیرستان
• میانگین شهریه سالانه: ۲۰ هزار تا ۶۵ هزار یورو
• زبان تدریس: هلندی و آلمانی و انگلیسی
• نرخ پذیرش دانش‌آموز خارجی: ۱۳۰ نفر در سال
• نشانی وبسایت: eerde.com

مدرسه اروپایی لاهه (European School of The Hague)

• نوع مدرسه: خصوصی بین‌المللی شبانه‌روزی
• محل و سال تاسیس: هلند، شهر لاهه، سال ۲۰۱۲
• مقاطع تحصیلی: از ابتدایی تا آخر دبیرستان
• میانگین شهریه سالانه: ۲۵ هزار تا ۵۰ هزار یورو
• زبان تدریس: هلندی، انگلیسی، آلمانی، اسپانیایی و فرانسوی
• نرخ پذیرش دانش‌آموز خارجی: ۱۵۰ نفر در سال
• نشانی وبسایت: europeanschoolthehague