تابعیت و شهروندی

تفاوت اقامت دائم و تابعیت

بهتر است قبل از بیان تفاوت این واژه‌ها با یکدیگر، تعریفی از آن‌ها داشته باشیم. باید بدانید شاخه‌ای از علم حقوق وجود دارد به نام حقوق بین‌الملل خصوصی که به بیان قواعد ناظر بر روابط بین اشخاص در زندگی بین‌المللی آن‌ها صحبت می‌کند. خود حقوق بین‌المللی خصوصی به بخش‌هایی چون وضعیت حقوقی بیگانگان، تقسیم سیاسی و جغرافیایی اشخاص و تعارض قوانین تقسیم می‌شود. پس اقامت و تابعیت نشان‌دهنده عوامل تقسیم جغرافیایی اشخاص در جوامع بین‌المللی و بین دولت‌ها می‌باشد. حال به تعریف تابعیت می‌پردازیم.

منظور از تابعیت و شهروندی چیست؟

تابعیت یک اصطلاح در حقوق بین‌الملل خصوصی است و به معنی عضو شدن یک فرد در جمعیتی که دولتی را تشکیل می‌دهد، است؛ به زبانی ساده‌تر به تابعیت، روابط بین‌المللی، داخلی، حقوقی، سیاسی و معنوی یک شخص با کشوری که تابع آن است می‌گویند که این رابطه باعث می‌شود هم فرد و هم دولت تکالیفی را که در قبال یکدیگر دارند، انجام دهند.

اما شهروندی جایگاه رسمی و حقوقی افراد است که باعث می‌شود تا گذرنامه، تابعیت و حقوق تضمین شده توسط قانون اساسی و وظایف متقابل انجام شود. به عبارتی شهروندی، مجموعه‌ای از حق‌ها و تکلیف‌های در نظر گرفته شده است که عضویت سیاسی و اجتماعی افراد را تعیین می‌کنند.

منظور از اقامت دائم چیست؟

اقامت یعنی در نظر گرفتن روابط مادی و حقوقی یک فرد بدون درنظر گرفتن تابعیت آن به قسمتی دیگر از خاک یک کشور که می‌تواند مدت زمانی را در آن سکونت کند. این افراد چون عضوی از دولت را تشکیل نمی‌دهند یک خارجی محسوب می‌شوند.

باتوجه به آنچه که تا الان گفتیم می‌توان تفاوت تابعیت و اقامت دائم را اینگونه بیان کرد:

اقامت به معنی منزل گرفتن و سکونت کردن در یک کشور می‌باشد که ۳ حالت برای یک فرد وجود دارد:

• ممکن است فردی اقامت و تابعیت یک کشور را به‌صورت همزمان داشته باشد
• ممکن است فرد اقامت داشته باشد اما تابعیت نداشته باشد
• ممکن است فرد نه اقامت داشته باشد نه تابعیت که این روشی غیر قانونی است

همچنین نکته دیگری که در خصوص اقامت وجود دارد این است که اقامت می‌تواند به دوشکل باشد موقت یا دائم.

اما تابعیت یعنی پیرو بودن؛ به زبان ساده‌تر فردی که تابعیت کشوری را دارد جزء جمعیت دولت به‌حساب می‌آید و یکی از افراد تشکیل‌دهنده دولت است.

از طرفی فردی که دارای تابعیت یک کشور است می‌تواند رابطه‌ای سیاسی با کشور خود داشته باشد و در اداره کشور نقش خواهد داشت. شخصی که تابعیت دارد موظف است تا از قوانین اطاعت کند و یا  از تسهیلات آن کشور استفاده بیشتری داشته باشد نسبت به فردی که مقیم یک کشور است.

بعد از آنکه به تفاوت اقامت و تابعیت پی بردید، بهتر است فرق اقامت دائم و شهروندی را نیز بدانید.

شما با داشتن اقامت یک کشور از حق و حقوق محدودی برای زندگی کردن برخوردار هستید و دارای حقوق شهروندی مثل رای دادن نیستید در صورتی که با گرفتن شهروندی یک کشور، از تمام حقوق فردی در آن کشور برخوردار می‌باشید و هیچ فرقی بین شما و شهروندان آن کشور وجود ندارد.

آشنایی با اصطلاحی به نام تابعیت مضاعف

حال که به تفاوت اقامت دائم و تابعیت پی بردید، بهتراست با واژه‌ای دیگر به نام تابعیت مضاعف آشنا شوید. در این بخش می‌خواهیم بدانیم اصلا معنی تابعیت مضاعف یعنی چه و مزایا و معایب داشتن این نوع تابعیت  چه می‌باشد.

برای رسیدن به پاسخ این سوالات کافیست در ادامه، همراه ما باشید.

تابعیت مضاعف چیست؟

تابعیت مضاعف یا تابعیت دوگانه یعنی داشتن تابعیت بیش از یک کشور که براثر دو عامل ممکن است رخ دهد: یکی براثر تولد بخاطر تفاوت در دو سیستم خاک و خون و دیگری بعد از تولد که می‌تواند بخاطر تحصیل و یا ازدواج باشد. پس به عبارتی دیگر تابعیت مضاعف یعنی در عین حال که فرد تابعیت یک کشور را دارد، دو یا سه کشور دیگر نیز آن فرد را جزء جمعیت خود حساب می‌کنند.

نکته دیگری که در خصوص تابعیت‌های دوگانه وجود دارد این است که برخی کشورها موافق با این قانون هستند و با داشتن دوتابعیت توسط یک فرد مشکلی ندارند مانند سوئد، کانادا، انگلستان و ایالات متحده آمریکا اما برخی از کشورها داشتن تابعیت‌های مختلف را خلاف قوانین دانسته و معتقدند که هر فرد تنها می‌تواند تابع یک کشور باشد مانند دانمارک ، چین ، هند ، نروژ و ژاپن

مزایا و معایب اخذ تابعیت و اخذ شهروندی در چیست؟

بعد از اینکه دانستیم تابعیت مضاعف به چه معناست، می‌خواهیم به بیان برخی از مزایا آن بپردازیم که عبارت است از:

• توانایی زندگی و کار آزادانه در دو کشور
• برخورداری از حق مالکیت و حق اجتماعی دو کشور
• امکان مسافرت آسان بین دو کشور
• داشتن گذرنامه دوکشور و بهره‌مندی از آنها
• امکان گرفتن پاسپورت دوم
• استفاده از خدمات آموزشی دو کشور

اما مشکلات تابعیت مضاعف چه می‌باشد؟ از معایب داشتن تابعیت دوگانه باخبرید؟ اصلی ترین مشکلات افرادی که دارای تابعیت دوگانه هستند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• پرداخت مالیات به دو کشور
• رعایت قوانین دو کشور
• استخدام نشدن در برخی از مشاغل امنیتی
• پرداخت هزینه و زمان بیشتر برای دریافت تابعیت دوکشور

بررسی مزایای گرفتن شهروندی

پس به طورکلی میتوان گفت مزیت‌های اخذ شهروندی به قرار زیر است:

• آزادی سفر

  شما با دارابودن شهروندی یک کشور می‌توانید بدودن دغدغه به کشور مورد نظر سفر کنید.

• واجد شرایط بودن برای مشاغل دولتی

  برخی از مشاغل فقط برای شهروندان در دسترس است؛ علاوه بر این، شهروندانی که تابعیت دارند به طور متوسط ​​از نظر اقتصادی درآمد بهتری نسبت به افراد خارجی دارند که شما هم می‌توانید با گرفتن شهروندی یک کشور از این حقوق بهره‌مند شوید.

• تابعیت برای فرزندان خود

  کودکان زیر ۱۸ سال که ساکنان دائمی قانونی هستند، زمانی که والدین آنها تابعیت خود را دریافت می کنند، به طور خودکار جزء شهروند آن کشور محسوب می‌شوند.

• حفاظت از تبعید

  تبدیل شدن به یک شهروند باعث می‌شود تا از شما و فرزندانتان در برابر تبعید محافظت شود.

بررسی معایب گرفتن شهروندی

به طورکلی از معایب شهروندی نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ممکن است در برخی از کشورها و مواقع اجازه کار کردن در شغل‌های دولتی را به شما ندهند
• پرداخت هزینه‌های بیشتر در مالیات
• در صورت درگیری بین کشورها فردی که دارای تابعیت آن کشور می‌باشد، در صورت نیاز آن را به خدمت سربازی می‌فرستند
• در صورت کتمان اطلاعات صحیح، منجر به مسئولیت اداری یا کیفری می‌شود.

روش‌های اخذ تابعیت کشورهای خارجی

خب از شما خواننده عزیز که تا اینجا ما را همراهی کردید، ممنونیم؛ تا اینجا متوجه شدیم که تابعیت خارجی یعنی چه، تفاوت اقامت دائم با شهروندی چه می‌باشد و منظور از تابعیت مضاعف چیست؟ حال می‌خواهیم به اصل موضوع بحث برسیم و بگوییم چگونه می‌توان تابعیت یک کشور را گرفت و چه روش‌هایی برای آن وجود دارد؟ از رایج‌ترین روش‌هایی که برای تابعیت خارجی وجود دارد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تابعیت از طریق ازدواج

در این روش، فردی که با یک شخص از کشور دیگری ازدواج می‌کند تابعیت و اقامت آن کشور را دریافت می‌کند. البته اخذ تابعیت از طریق ازدواج باتوجه به قوانین هر کشوری صورت می‌پذیرد که ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشد؛ اما با توجه به اکثر قواعد کشورها هرکسی با مرد یا زنی که دارای تابعیت یک کشور خارجی است ازدواج کند، تابعیت آن کشور را به دست می‌آورد.

 تابعیت از طریق سرمایه‌گذاری

یکی از راه‌های کشورها برای جذب سرمایه‌گذاران، اعطای تابعیت از طریق سرمایه‌گذاری است تا اقتصاد کشور خود را رونق دهند و سرمایه خود را در اجرای پروژه‌های دولتی بیشتر کنند. حداقل میزان سرمایه‌گذاری در کشورهای مختلف، متفاوت است؛ به طور مثال شما با دارا بودن حداقل ۳۴۰ هزار دلار کانادا می‌توانید در این کشور سرمایه‌گذاری کنید. همچنین فردی که از طریق سرمایه‌گذاری اقامت بگیرد تمام اعضاء خانواده او نیز اقامت دائمی می‌گیرند.

 تابعیت از طریق خرید ملک

یکی دیگر از روش‌هایی که جدیدا به اخذ تابعیت کشورهای خارجی اضافه شده، خرید ملکی است که از نظر دولت آن کشور دارای حداقل ارزش تعیین شده است. اما کشورهایی که از طریق ملک به شما اقامت دائم می‌دهند محدود هستند و می‌توان در این‌باره به کشورهایی چون اسپانیا، یونان، قبرس، برزیل، پرتقال، ترکیه، مالت، مونته نگرو و لتونی اشاره کرد.

اخذ تابعیت از طریق تولد فرزند

اخذ تابعیت از طریق تولد فرزند در تمامی کشورها به دو صورت انجام می‌گیرد: سیستم خون و سیستم خاک.

برخی کشورها سیستم خون را برای تابعیت قبول دارند و برخی دیگر سیستم خاک؛ اما منظور از سیستم خون و سیستم خاک چیست؟

در سیستم خون تابعیت کودک براساس ملیت والدین آن تعیین می‌شود اما در سیستم خاک، با تولد کودک در خاک آن کشور، تابعیت آن کشور بدون در نظر گرفتن تابعیت والدین دریافت خواهد شد.

کشورهایی که از سیستم خاک برای اخذ تابعیت از طریق تولد استفاده می‌کنند، عبارت است از:

• كانادا
• آمريكا
• آرژانتين
• باربادوس
• بليز
• بوليوی
• برزيل
• كامبوج
• شيلی
• كلمبيا
• كاستاريكا
• دومينيكا
• اسالوادور

اما کشورهایی که سیستم خون را برای تابعیت افراد متولد شده استفاده می‌کنند، عبارت است از:

• اوكراين
• صربستان
• اسلواكی
• كره جنوبی
• لهستان
• تركيه
• رواندا
• كيريباتی
• ليبريا
• ايتاليا
• تونس
• ارمنستان
• بلغارستان 

آشنایی با بهترین و آسانترین روش برای گرفتن تابعیت خارجی

ممکن است این سوال در ذهن شما ایجاد شده باشد که آسان‌ترین روش برای اخذ تابعیت خارجی کدام یک از موارد است؟ برای پاسخ به این سوال می‌توان گفت که اخذ تابعیت از طریق ازدواج، بهترین و آسان‌ترین روش‌ها محسوب می‌شود که دارای شرایط کلی به قرار زیر است:

• داشتن تابعیت کشور مورد نظر توسط فرد مد نظر شما برای ازدواج
• شاغل بودن فرد مد نظر شما برای ازدواج جهت در جریان قرار دادن جزئیات مالی و دارایی‌های خود؛ در واقع باید این اثبات به دولت هر کشوری برسد که همسر شما از استطاعت مالی خوبی جهت تامین مخارج شما و زندگیتان است.
• مسجل شدن از حقیقی بودن ازدواج شما برای دولت هر کشور
• متوجه شدن زبان کشور مربوطه و توانایی صحبت کردن در آن کشور
• تجدید فراش نکردن افراد برای بار دوم ازدواج

گرفتن تابعیت و شهروندی کدام کشورها آسان است ؟

در آخر بحثمان می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم که کدام کشورها راحت‌ترین روش اخذ اقامت را دارند.

همانطور که می‌دانید هرکشوری دارای قوانین خاص است که ما در اینجا راحت‌ترین کشورهای گرفتن تابعیت را براساس سه عامل نام می‌بریم؛ این سه عامل شامل موارد زیر است:

• قوانین مهاجرتی که در کشور مقصد وجود دارد
• پذیرش مهاجران ایرانی در کشور مقصد
• در نظر گرفتن جزئیاتی مثل هزینه مهاجرت، شانس قبولی درخواست و مدت زمان پروسه مهاجرت

باتوجه به این مواردی که نام بردیم از راحت‌ترین کشورهای اخذ تابعیت می‌توان به کانادا، آلمان، ترکیه، اتریش، اسلواکی، امارات متحده عربی و استرالیا اشاره کرد که هرکدام روش‌های منحصر به فردی برای تابعیت دارند.