تابعیت و شهروندی ایتالیا

حقوق و مزایای شهروندی ایتالیا

ایتالیا یکی از پاسپورت‌های قدرتمند دنیا را دارد و به دارندگان آن اجازه می‌دهد تا به ۱۹۰ مقصد مختلف بدون داشتن ویزا سفر کنند. علاوه‌بر حوزه شنگن، با پاسپورت ایتالیایی می‌توان به ایالات متحده، کانادا، مکزیک، استرالیا و ژاپن سفر کرد.

ازآنجاکه ایتالیا یکی از کشورهای اتحادیه اروپاست، شهروندان آن می‌توانند در مواقع دلخواه به کشورهای حوزه شنگن، نروژ، سوئیس، لیختن‌اشتاین و ایسلند سفر کنند. برای اقامت در هریک از این کشورها نیز محدودیت زمانی وجود ندارد.

شهروندان ایتالیایی می‌توانند در کشورهای مذکور تحصیل کنند یا مشغول کار شوند و حتی کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کنند. در انجام هیچ‌یک از این کارها، شهروندان ایتالیایی به ویزا یا اجازه اقامت نیاز ندارند و مزایا و حقوق دیگری هم به آنان تعلق می‌گیرد.

بهره‌مندی از سیستم سلامت عمومی

همه شهروندان ایتالیایی خدمات بهداشت و درمانی را از سیستم سلامت عمومی دریافت می‌کنند. سیستم بهداشتی ایتالیا با ارائه انواع خدمات پزشکی و مراقبت‌های بهداشتی در سراسر کشور، یکی از سیستم‌های سلامت معتبر جهان به‌شمار می‌رود. استفاده از خدمات پزشکی نیز در بیشتر مواقع رایگان یا بسیار ارزان است.

به‌عنوان مثال، اگر شهروند ایتالیا در یکی از شهرهای این کشور تصادف کند، آمبولانس به‌رایگان او را به بیمارستان می‌رساند و همه جراحی‌ها و مراقبت‌های لازم را نیز انجام می‌دهد. اگر هزینه‌ای هم در این مسیر دریافت شود، بسیار ناچیز است. نکته جالب اینکه با کارت شهروندی ایتالیا، افراد می‌توانند از خدمات درمانی در سراسر اروپا بهره‌مند شوند.

برخورداری از بیمه بیکاری و ازکارافتادگی

با گرفتن تابعیت ایتالیا، شهروندان می‌توانند بدون محدودیت در سراسر اروپا مشغول کار و از سیستم تأمین اجتماعی نیز بهره‌مند شوند. در‌صورتی‌که شهروندان بالغ ایتالیا بیکار شوند یا حادثه‌ای برایشان رخ دهد که از اشتغال مجددشان جلوگیری کند، بیمه بیکاری و ازکارافتادگی دریافت می‌کنند. مبلغ پرداختی به‌عنوان بیمه بیکاری و ازکارافتادگی با‌توجه‌به حقوق قبلی افراد است؛ اما با همان حقوق نیز می‌توانند حداقل هزینه‌های زندگی را پوشش دهند.

بهره‌مندی از تمام حقوق شهروندی

برخی از حقوق شهروندی ایتالیا عبارت‌اند از: حفاظت کنسولی، راه‌اندازی کسب‌وکار، خرید ملک، استفاده از خدمات آموزشی و تحصیلی، دریافت یارانه دولتی و حق رأی. به‌عنوان مثال، حفاظت کنسولی بدین‌معناست شهروند ایتالیا در هر کشور ثالثی که حضور داشته باشد، اگر احساس خطر کند، به سفارت ایتالیا می‌تواند وارد شود و در امان خواهد بود. به‌عبارت‌دیگر، سفارت ایتالیا در هر کشوری بخشی از خاک این کشور است و همان قوانین نیز در آن صدق می‌کند.

(منبع: Tramite Italia)

شرایط اخذ تابعیت ایتالیا

براساس شرایط اخذ تابعیت ایتالیا، متقاضیان باید افرادی موجه برای ارائه درخواست باشند. به‌عنوان مثال، فرد خارجی که با ویزای تحصیلی وارد ایتالیا شده است، گزینه مناسبی برای اخذ تابعیت نیست؛ زیرا بعد از پایان تحصیلات، باید به‌دنبال کار مرتبط با رشته‌اش باشد. در‌صورتی‌که فرد حقوق ثابت دریافت و مالیاتش را پرداخت کرده باشد، از زمان استخدام تا ۱۰ سال بعد واجد‌شرایط گرفتن تابعیت ایتالیا محسوب می‌شود.

افرادی که قصد دارند اقامت دائم ایتالیا را دریافت کنند، در طول مدت زندگی در این کشور یا کشورهای دیگر، نباید سابقه کیفری داشته باشند. گفتنی است که جریمه رانندگی مانند پارک‌کردن خودرو در مکان‌های ممنوع ممکن است امتیاز منفی محسوب شود؛ اما سوء‌سابقه کیفری نیست.

همچنین، با یکی از روش‌های دریافت تابعیت مانند ازدواج، تولد، نسب، کار برای دولت ایتالیا یا سرمایه‌گذاری در این کشور، افراد می‌توانند مجوز قانونی داشته باشند. مجوز قانونی دلیل محکمه‌پسندی است که به دولت ایتالیا ثابت می‌کند افراد می‌توانند جزو اتباع این کشور باشند.

یکی دیگر از شرایط اخذ تابعیت ایتالیا این است که اگر متقاضی به‌عنوان فرد خارجی و ازطریق زندگی در این کشور بخواهد تابعیت بگیرد، باید بیش از ۱۸ سال داشته باشد.

تابعیت مضاعف ایتالیا

هنگامی‌که از تابعیت مضاعف سخن به‌میان می‌آید، قوانین کشورها در پذیرش و ارائه آن با یکدیگر فرق می‌کند. نکته مهم درباره دریافت تابعیت مضاعف این است که هم کشور مبدا و هم کشور مقصد باید با آن موافقت کنند. طبق قوانین تابعیت ایتالیا، این کشور مشکلی با تابعیت مضاعف ندارد؛ یعنی اجازه می‌دهد تا متقاضی تابعیت اول خود را نیز داشته باشد. بااین‌حال، زمانی‌که قرار باشد فرد شهروندی ایتالیا را بگیرد، موظف است تا تابعیت اولش را لغو کند.

در این زمینه نظر هر دو کشور اهمیت دارد. برای نمونه، اگر ایرانیان به دریافت تابعیت مضاعف ایتالیا تمایل داشته باشند، به مشکل برمی‌خورند. براساس قوانین ایران، آنان اجازه ندارند تابعیت دوگانه بگیرند و اگر بخواهند این کار را انجام دهند، باید تابعیت اول خود را لغو کنند. لغو تابعیت اول هم بدین‌معناست که دیگر جزو اتباع ایران محسوب نمی‌شوند.

(منبع: RTVE.es)

روش های گرفتن تابعیت ایتالیا

بیشتر افرادی که پاسپورت و تابعیت ایتالیا را دارند، آن را ازطریق حق تولد به‌دست آورده‌اند. حق تولد به‌معنای این است که فرد فرزند شهروندان ایتالیایی باشد. با‌این‌حال، برای افراد خارجی راه‌های دیگری نیز وجود دارد. به‌عنوان فرد خارجی ازطریق نسب و ازدواج یا گرفتن تابعیت می‌توان پاسپورت ایتالیا را دریافت کرد.

ازجمله روش های گرفتن تابعیت کشور ایتالیا Naturalisation است. در این روش، به افراد خارجی ساکن اروپا یا دیگر کشورهای خارج از این قاره تابعیت ایتالیا داده می‌شود. بر‌اساس قانون تابعیت ایتالیا، اگر افراد خارجی کارت اقامت ایتالیا را به‌مدت ۱۰ سال داشته باشند، می‌توانند تبعه این کشور شوند. همچنین، شهروندان کشورهای حوزه شنگن با ۴ سال زندگی در ایتالیا، تابعیت این کشور را دریافت می‌کنند.

اگر هم متقاضیان جزو افرادی باشند که ازطریق گلدن ویزا وارد ایتالیا شده‌اند، واجد‌شرایط دریافت تابعیت هستند. گلدن ویزا به افرادی داده می‌شود که ازطریق سرمایه‌گذاری به خاک ایتالیا وارد شده‌اند. دارندگان این ویزا اجازه دارند ۲ سال در ایتالیا اقامت کنند. بعد از این مدت، مجددا این ویزا برای ۳ سال دیگر تمدید می‌شود. در پایان سال پنجم، دارندگان گلدن ویزا می‌توانند تابعیت ایتالیا را دریافت کنند. اگر افراد ۵ سال دیگر هم در ایتالیا بمانند، شهروندی این کشور را دریافت خواهند کرد. دیگر روش‌های گرفتن تابعیت ایتالیا عبارت‌اند از:

تابعیت ازطریق نسب

براساس قوانین تابعیت ایتالیا، هر فردی که والدین و پدربزرگ و مادربزرگ یا جد او جزو شهروندان ایتالیا بوده باشد، از این طریق می‌تواند تابعیت دریافت کند. درخواست تابعیت فرد باید ثابت کند که ارتباط خونی مستقیم با شهروند ایتالیایی دارد. برای اثبات نیز فرد باید از مدارک شهروندی و محل زندگی فرد کپی داشته باشد. نکته مهم دیگر اینکه والدین یا جد فرد نباید تابعیت ایتالیایی خود را لغو کرده باشند.

تابعیت ایتالیا ازطریق ازدواج

افراد خارجی که با شهروندان ایتالیایی‌ ازدواج می‌کنند، به‌صورت خودکار تابعیت این کشور را دریافت نمی‌کنند. با‌این‌حال، ازدواج می‌تواند فرایند دریافت تابعیت را کمی آسان‌تر و سریع‌تر کند. بعد از ازدواج با شهروند ایتالیایی، در‌صورتی‌که فرد در خاک این کشور زندگی کرده باشد، بعد از ۲ سال تابعیت ایتالیا را دریافت می‌کند.

اگر هم برای زندگی کشور دیگری را انتخاب کرده باشد، بعد از ۳ سال واجدشرایط دریافت تابعیت می‌شود. اگرهم زوج فرزندی به‌دنیا بیاورند، این مدت به ۱۲ تا ۱۸ ماه کاهش پیدا می‌کند. گفتنی است که در زمان دریافت تابعیت ایتالیایی، متقاضیان باید مدرک B1 زبان ایتالیایی داشته باشند.

تابعیت ایتالیا ازطریق تولد

فرزندان زوج تبعه ایتالیا به‌صورت خودکار تابعیت این کشور را دریافت می‌کنند. نکته مهم اینکه اگر کودک متولد‌شده در ایتالیا والدینی نداشته باشد، بازهم تابعیت این کشور را دریافت می‌کند.

تابعیت ازطریق حضانت

فرزندانی که حضانت آنان را والدین ایتالیایی برعهده می‌گیرند، تابعیت ایتالیا را دریافت می‌کنند.

تابعیت ازطریق کار برای دولت ایتالیا

افرادی که برای دولت ایتالیا کار می‌کنند، حتی اگر ساکن این کشور هم نباشند، بعد از ۵ سال تابعیت کشور ایتالیا را دریافت می‌کنند.

مدارک لازم برای گرفتن شهروندی ایتالیا

برای دریافت شهروندی ایتالیا، متقاضیان باید حداقل ۱۰ سال ساکن این کشور باشند؛ البته این شرط برای افراد خارج از اتحادیه اروپاست. بنابراین، افراد باید مدارکی نشان دهند که یک دهه زندگی‌کردن در ایتالیا را اثبات کند. از دیگر مدارک لازم برای گرفتن شهروندی ایتالیا می‌توان به این‌ها اشاره کرد:

• مدرکی مبنی‌بر تسلط به زبان ایتالیایی در سطح B1 و بهتر
• ۴ قطعه عکس پاسپورتی
• مدارک هویتی شامل پاسپورت، کارت اقامت، سند ازدواج و سند تولد
• مدارکی مبنی‌بر ۱۰ سال پرداخت مالیات
• کپی درآمد سالانه (حداقل ۱۱ هزار یورو در سال برای زوج‌ها)
• تکمیل فرم درخواست تابعیت
• رسید پرداخت هزینه‌های تابعیت (درحدود ۳۰۰ یورو)
• دریافت گواهی عدم‌سوء‌سابقه از پلیس ایتالیا

اگرهم قرار است متقاضی ازطریق ازدواج با شهروند ایتالیایی تابعیت و شهروندی دریافت کند، مدارک ازدواج و شواهدی دال بر زندگی مشترک (مانند اجاره خانه مشترک و پرداخت قبوض) باید ارائه دهد.

(منبع: Refugee.Info Italy)

مراحل اخذ تابعیت ایتالیا

مراحل اخذ تابعیت ایتالیا بستگی به این دارد که متقاضی بخواهد از چه روشی اقدام کند. اگر فرد تابعیت را از‌طریق تولد یا نسب دریافت می‌کند، به سپری‌کردن زمان طولانی نیازی نیست؛ چراکه در لحظه می‌تواند مدارکش را به دولت ارائه دهد تا بررسی شود. درصورتی‌که فرد از روش‌های دیگر برای گرفتن تابعیت ایتالیا اقدام می‌کند، مراحل را زیر باید طی کند:

جمع‌آوری مدارک موردنیاز

بعد از اینکه فرد متقاضی واجدشرایط یکی از روش‌های اخذ تابعیت ایتالیا شد، باید مدارک لازم برای آن را جمع‌آوری کند. مدارک مورد‌نیاز نیز با‌توجه‌به روش گرفتن تابعیت متفاوت است.

تکمیل درخواست

فرد متقاضی ازطریق مراجعه به کنسولگری یا سفارت ایتالیا (درصورت حضور در خارج از کشور ایتالیا) و نیز اداره مهاجرت (درصورت حضور در کشور ایتالیا) باید درخواست خود را تکمیل کند. این یعنی فرم‌های تابعیت را باید پر و مدارک لازم را ضمیمه پرونده کند. هزینه‌های بررسی درخواست (حدود ۳۰۰ یورو) نیز در این مرحله دریافت می‌شود.

وقت مصاحبه

بعد از تکمیل درخواست، به فرد متقاضی وقت مصاحبه داده می‌شود. در طول جلسه، وی به سوالات مرتبط با شرایط خود باید جواب دهد. این مصاحبه به زبان ایتالیایی انجام می‌شود.

دریافت تأییدیه

وقتی فرد متقاضی مصاحبه را با موفقیت سپری کند، باید منتظر بماند تا درخواستش بررسی و تأیید شود. با‌توجه‌به پیچیدگی پرونده و حجم کاری اداره مهاجرت، ممکن است این فرایند چند ماه طول بکشد. در مواقعی مانند شیوع کرونا، این فرایند حتی بیش از یک سال طول می‌کشد.

شرکت در آزمون

بعد از دریافت تأییدیه، فرد متقاضی باید در آزمون زبان و فرهنگ شرکت کند. در این آزمون، تسلط فرد به زبان ایتالیایی و آشنایی‌اش با تاریخ و فرهنگ این کشور سنجیده می‌شود.

آزمون شهروندی ایتالیا

بعد از ارائه مدارک لازم به دولت ایتالیا، فرد متقاضی وارد فرایندهای بررسی می‌شود. هنگامی‌که با درخواست وی موافقت شد، باید برای آزمون شهروندی ایتالیا آماده شود. این آزمون شامل دو بخش زبان و فرهنگی است. بخش فرهنگی و تاریخی به اطلاعات تاریخی و نظام سیاسی و فرهنگ کشور ایتالیا مربوط است. مسلما بعد از ۱۰ سال زندگی در این کشور، می‌توان درباره این مباحث اطلاعات کافی کسب کرد.

حداقل دانش زبان فرد متقاضی باید سطح B1 باشد. افراد مسلط به سطح B1 می‌توانند مکالمات روزمره را به زبان ایتالیایی بدون مشکل انجام دهند. آزمون نیز به‌صورت شفاهی و کتبی برگزار می‌شود. در بخش شفاهی، مهارت‌های صحبت‌کردن و شنیدن و در بخش کتبی‌، مهارت‌های نوشتن و خواندن فرد متقاضی سنجیده می‌شود.

اگر فرد متقاضی در مدت‌ اقامت در ایتالیا به این زبان کاملا تسلط پیدا کرده‌ باشد، مشکلی نخواهد داشت؛ وگرنه باید از چند ماه قبل در کلاس‌های آموزش زبان ایتالیایی شرکت کند تا به سطح مدنظر برسد.

(منبع: Welcome association Italy)

قوانین تابعیت در ایتالیا

براساس قوانین تابعیت ایتالیا، متقاضیان باید ازطریق ازدواج، تولد، نسب، کار برای دولت این کشور یا تابعیت افراد خارجی، واجد‌شرایط دریافت تابعیت باشند. در طول اقامت در این کشور نیز، نباید سابقه کیفری برایشان ثبت شده باشد.

علاوه‌بر‌این، باید درآمد داشته و مالیاتشان را پرداخت کرده باشند. بعد از دریافت تابعیت نیز، باید به قوانین کشور ایتالیا احترام بگذارند؛ در‌غیر‌این‌صورت، ممکن است تابعیتشان لغو شود.