اقامت ایتالیا

انواع اقامت در ایتالیا

در کشور ایتالیا مانند بسیاری از کشورها، دو نوع مجوز اقامت وجود دارد؛ مجوز اقامت موقت و مجوز اقامت دائم. برای اخذ اقامت دائم ایتالیا ابتدا باید برای دریافت ویزای اقامت موقت اقدام کرد.

اقامت دائم ایتالیا

یکی از انواع اقامت در ایتالیا اقامت دائم است. شهروندان غیر اتحادیه اروپا هنگام درخواست اقامت دائم در ایتالیا باید رویه‌های خاصی را دنبال کنند. کسانی که قصد مهاجرت به این کشور را دارند، باید از سفارت یا کنسولگری ایتالیا در کشورهای خود استعلام کنند و مدارک موردنیاز را جویا شوند.

شرایط گرفتن اقامت دائم ایتالیا به این صورت است که افراد ابتدا باید برای اجازه اقامت موقت که به‌صورت یک دوره پنج ساله صادر می‌شود، درخواست دهند. پس از پنج سال حضور در ایتالیا، متقاضیان می‌توانند برای گرفتن اقامت دائم این کشور اقدام کنند. به عبارت دیگر، یک شهروند غیر اتحادیه اروپا باید قبل از درخواست اقامت دائم، به مدت پنج سال در ایتالیا زندگی کند. صلاحیت‌های لازم متقاضیان برای دریافت اقامت کشور ایتالیا از قرار زیر هستند:

اثبات کنند که از پس تأمین هزینه‌های زندگی برمی‌آیند.

• زبان ایتالیایی را آموخته باشند.
• با آداب‌ورسوم کشور ایتالیا آشنا باشند.
• فاقد سوءپیشینه کیفری باشند.

اقامت موقت ایتالیا

تمامی اتباع غیر اتحادیه اروپا که قصد دارند برای مدت بیش از سه ماه در ایتالیا بمانند، باید ظرف هشت روز پس از ورود به خاک این کشور برای اخذ مجوز اقامت (permesso di soggiorno) اقدام کنند. دارندگان مجوز اقامت تا زمان اعتبار آنْ، از مزایای مشابه مزایای شهروندان ایتالیا برخوردار خواهند بود؛ از جمله دسترسی به مدرسه و دریافت خدمات پزشکی و اجتماعی. روش‌ها و شرایط اقامت گرفتن در ایتالیا از این قرارند:

• خوداشتغالی
• تحصیل
• کار
• پیوستن به خانواده
• درمان پزشکی
• وضعیت پناهندگی
• حفاظت بشردوستانه
• اقامت انتخابی

راه‌ های اقامت در ایتالیا

قوانین ایتالیا در زمینه اعطای اقامت مانند دیگر کشورهای اروپایی است. پس در ایتالیا هم از طریق سرمایه‌گذاری، تمکن مالی، تحصیل، ازدواج، کار و تولد می‌توان اقامت گرفت. در ادامه قوانین مربوط به هر کدام از این روش‌ها را دقیق‌تر و جزئی‌تر بررسی می‌کنیم.

اقامت ایتالیا از طریق سرمایه‌گذاری

سرمایه‌گذاران خارجی که قصد دارند از طریق سرمایه خود در ایتالیا فعالیت اقتصادی داشته باشند، می‌توانند پس از طی مراحل قانونی برای گرفتن اقامت در ایتالیا اقدام کنند. یکی از راه‌های سرمایه‌گذاری در ایتالیا تأسیس یک شرکت با مسئولیت محدود است. در عین حال متقاضیان سرمایه‌گذاری و اقامت در ایتالیا می‌توانند شعبه یا نمایندگی یک شرکت خارجی را در این کشور ثبت و راه‌اندازی کنند. در این شرایط خاص، قانون تصریح می‌کند که نماینده شرکت خارجی می‌تواند برای اجازه اقامت انتقال درون شرکتی درخواست دهد.

یکی دیگر از روش‌های سرمایه‌گذاری به منظور اخذ اقامت در ایتالیا برای افراد خارجی، دریافت ویزای استارتاپ است. بر اساس این طرح که از سال ۲۰۱۲ آغاز شد، شهروندان غیر اتحادیه اروپا می‌توانند شرکت‌هایی را در ایتالیا تأسیس یا به ایتالیا منتقل کنند. حداقل میزان سرمایه‌گذاری برای دریافت ویزای استارتاپ، ۵۰ هزار یورو است. برای دریافت این ویزا فرد باید ثابت کند که فعالیت‌های شرکت او در ایتالیا در زمینه نوآوری یا تحقیق و توسعه (R&D) است.

دریافت ویزای طلایی از طریق سرمایه‌گذاری

شهروندان غیر اتحادیه اروپا راه‌های مختلفی برای دریافت ویزا، مجوز اقامت و در نهایت، اخذ شهروندی ایتالیا دارند. سیاست‌های مهاجرتی این کشور شامل برنامه‌های متنوعی است که یکی از آن‌ها، برنامه ویزای طلایی است. طریقه گرفتن اقامت ایتالیا از طریق دریافت ویزای طلایی نیازمند موارد زیر است:

• حداقل ۵۰۰ هزار یورو سرمایه‌گذاری در یک کسب‌وکار نوپا
• سرمایه‌گذاری یک میلیون یورو (در صورتی که سرمایه‌گذاری در قالب یک کمک خیرخواهانه انجام شود.)
• سرمایه‌گذاری در املاک (در صورتی که ارزش ملک ۳۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار یورو باشد.)
• داشتن حداقل درآمد سالانه ۱۰۰ هزار یورو

این برنامه، افرادی را هدف قرار می‌دهد که دارایی با ارزش خالص بالا دارند. همچنین یکی از بزرگ‌ترین مزایای این برنامه این است که امکان مالکیت املاک و مستغلات در این کشور را نیز فراهم می‌کند.

اخذ اقامت ایتالیا از طریق خرید ملک

اخذ اقامت ایتالیا با خرید ملک امکان‌پذیر نیست. یعنی خرید ملک در ایتالیا به مالکان اجازه اقامت ایتالیایی permesso di soggiorno را نمی‌دهد. با این حال، چنانچه متقاضی ثابت کند بدون نیاز به اشتغال بودجه ثابت و کافی برای پرداخت هزینه‌های خود را دارد، داشتن ملک می‌تواند درخواست او برای ویزای اقامت انتخابی ایتالیا را تقویت کند.

شهروندان غیر اتحادیه اروپا که اقامت کوتاه‌مدت در ایتالیا دارند یا دارای مجوز اقامت در یکی دیگر از کشورهای عضو اتحادیه اروپا هستند، تنها در صورتی می‌توانند در ایتالیا ملک بخرند که کشور اصلی آن‌ها توافق متقابل داشته باشد؛ به این معنی که ایتالیایی‌ها از نظر قانونی مجاز به انجام همان نوع معامله در آن کشور باشند.

اقامت ایتالیا از طریق تمکن مالی

دیگر روش‌ گرفتن اقامت ایتالیا، مهاجرت از طریق اثبات تمکن مالی است. در این روش، متقاضیان باید مدارکی مبنی بر توانایی تأمین هزینه‌های زندگی خود در ایتالیا ارائه کنند. آن‌ها باید اثبات کنند که در کشور خود از تمکن مالی کافی برخوردار هستند و به انتقال سرمایه از ایتالیا نیازی ندارند. در صورت اخذ اقامت ایتالیا از طریق تمکن مالی افراد از مزایایی همچون تحصیل رایگان و بیمه درمانی برخوردار خواهند شد. فرآیند دریافت اقامت از این روش چهار تا ۶ ماه زمان خواهد برد و فرد متقاضی از ۱۸ سالگی می‌تواند درخواست خود را ارائه کند.

شرایط اخذ اقامت ایتالیا از طریق دریافت ویزای انتخابی ایتالیا

یکی دیگر از روش‌های اخذ اقامت ایتالیا از طریق تمکن مالی مخصوص بازنشستگانی است که برای دریافت ویزای انتخابی (Elected) درخواست می‌دهند. این نوع مجوز اقامت یکی از ساده‌ترین راه‌های مهاجرت به ایتالیا محسوب می‌شود. از جمله شرایطی که برای دریافت ویزای اقامت انتخابی باید رعایت شوند، داشتن بیمه درمانی به ارزش ۳۰ هزار یورو است.

از دیگر الزامات برای دریافت این ویزا می‌توان به درآمد ثابت ۳۱ هزار یورویی در سال اشاره کرد. این مبلغ برای یک زوج، ۳۸ هزار یورو در سال در نظر گرفته شده است.

اقامت ایتالیا از طریق تحصیل

دریافت مجوز اقامت ایتالیا پس از اتمام تحصیل، در صورتی مجاز است که شخص دوره دکتری یا مقطع کارشناسی ارشد سطح دو را در ایتالیا گذرانده باشد. اقامت در ایتالیا پس از تحصیل به‌عنوان "Permesso di Soggiorno" شناخته می‌شود که به‌معنی اجازه اقامت است. بر اساس مقطع تحصیلی و دانشگاه، اقامت از ۶ تا ۱۲ ماه مجاز است. اگر دانشجویی نتواند در آن دوره شغلی پیدا کند، باید به کشور مبدأ خود برگردد. بنابراین امکان اقامت مجدد در ایتالیا برای دانشجویان بین‌المللی پس از فارغ‌التحصیلی از مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری وجود دارد.

اقامت ایتالیا از طریق ازدواج

قانون اخذ اقامت ایتالیا از طریق ازدواج تقریباً بین تمامی کشورها مشترک است. این قانون عبارت از این است که اگر فردی با یک شهروند ایتالیایی ازدواج کند، تابعیت این کشور را دریافت خواهد کرد.

اقامت ایتالیا از طریق کار

یکی از روش‌های گرفتن اقامت ایتالیا دریافت ویزای کار است. چنانچه فرد متقاضی قصد فعالیت در زمینه‌های خوداشتغالی و راه‌اندازی استارتاپ (که به سرمایه گذاری نیاز دارند) را نداشته باشد، باید از سطح بالایی از مهارت و تخصص برخوردار باشد. به‌طور کلی، دولت ایتالیا بسته به بازار کار کشور و وضعیت مهاجرت، هر یک یا دو سال یک بار، تنها درخواست‌های مجوز کار چندماهه را می‌پذیرد.

علاوه بر این، یک سهمیه تعیین‌شده هم برای تعداد مجوزهای کار در ایتالیا وجود دارد. این سهمیه Decreto Flussi نامیده می‌شود که بر اساس آن، به‌صورت سالانه سهمیه مشخصی برای کارگران فصلی و غیرفصلی در نظر گرفته می‌شود. در شرایطی می‌توان برای مجوز کار درخواست داد که این سهمیه باز باشد یا شخص از طرف یک کارفرمای ایتالیایی پیشنهاد کار (Nulla Osta) دریافت کرده باشد. در صورت برخورداری از مجوز کار، پس از پنج سال کار در این کشور می‌توان برای دریافت اقامت دائم خود اقدام کرد.

اقامت ایتالیا از طریق تولد

اخذ اقامت ایتالیا از طریق تولد فرزند در کشور ایتالیا، بر اساس اصل ius sanguinis است. طبق این اصل، تابعیت ایتالیا به‌صورت زیر تعیین می‌شود:

• اگر حداقل یکی از والدین دارای تابعیت ایتالیایی باشد، فرزند از هنگام تولد تابعیت ایتالیا را دریافت می‌کند.
• اگر یک شهروند ایتالیایی کودکی زیر ۱۸ سال را به فرزندی قبول کند، آن شخص از طریق فرزندخواندگی تابعیت ایتالیا را دریافت می‌کند.
• کودکان متولدشده در ایتالیا که توسط والدین خود رها شده‌اند تابعیت ایتالیا را دریافت می‌کنند.
• اگر والدین تابعیت نداشته باشند (بی‌تابعیت) یا اگر کشورشان اجازه ندهد که تابعیت والدین به فرزندانشان منتقل شود، فرزندان آن‌ها تابعیت ایتالیا را دریافت می‌کنند.

شرایط گرفتن اقامت ایتالیا

افراد باید از طریق یکی از روش‌هایی که پیش‌تر اشاره شد، (یعنی تحصیل، کار، سرمایه‌گذاری، ازدواج و ...) برای دریافت مجوز اقامت موقت اقدام کنند. پس از پنج سال زندگی و اقامت در ایتالیا امکان درخواست اقامت دائم وجود خواهد داشت.

از جمله مزایای اقامت در ایتالیا می‌توان به حق سفر آزادانه به تمامی کشورهای عضو شنگن، برخورداری از خدمات پزشکی و اجتماعی و امکان کار بدون نیاز به مجوز در کشورهای عضو اتحادیه اروپا اشاره کرد.

مدارک لازم برای اقامت ایتالیا

با توجه به روش‌های مختلف اخذ اقامت در ایتالیا، ممکن است مدارک متفاوتی نیاز باشد. اما به‌طور کلی،

مدارک لازم برای اقامت موقت ایتالیا به قرار زیر هستند:

• فرم درخواست اقامت موقت
• گذرنامه
• ویزا
• دو قطعه عکس
• گواهی پرداخت هزینه ۱۴٫۶۲ یورو
• سندی که هدف از اقامت را تأیید کند

مدارک لازم برای اقامت دائم ایتالیا:

• گذرنامه یا مدرک شناسایی
• کپی صورت سود و زیان
• شواهدی در مورد مسکن در ایتالیا
• مدارک فعلی اقامت
• فیش پرداخت هزینه‌ها

مراحل اخذ اقامت ایتالیا

برای اخذ اقامت موقت ایتالیا، باید پس از ورود به خاک این کشور، ظرف مدت هشت روز با ارائه مدارکی که در بالا ذکر شدند، برای دریافت اقامت موقت اقدام کرد. دریافت اقامت دائم نیز منوط به زندگی و کار به‌مدت پنج سال در کشور ایتالیا است.

هزینه گرفتن اقامت ایتالیا

از تاریخ ۹ ژوئن ۲۰۱۷، دولت ایتالیا هزینه‌های ثبت‌نام برای درخواست‌های مجوز اقامت "permesso di sogiorno" را مجدداً اعلام کرده است. هزینه‌ اقامت در ایتالیا به شرح زیر است:

• هزینه ثابت کارت اجازه اقامت: ۷۶ یورو (شامل ۳۰٫۴۶ یورو برای کارت الکترونیکی، ۱۶ یورو برای مهر درخواست و ۳۰ یورو هزینه پست)
• کارت اجازه اقامت با اعتبار سه ماه تا یک سال: ۴۰ یورو
• کارت اجازه اقامت با اعتبار یک تا دو سال: ۵۰ یورو
• کارت اجازه اقامت EC برای ساکنان طولانی‌مدت و کارت‌های اجازه اقامت درون‌شرکتی برای مدیران و کارگران بسیار ماهر: ۱۰۰ یورو

تمدید مجوز اقامت در ایتالیا

روش تمدید مجوز اقامت ایتالیا به نوع مجوز اقامت بستگی دارد، مدت زمان اقدام برای تمدید مجوز اقامت به شرح زیر است:

• برای مجوزهای اقامت تا ۶ ماه: حداقل ۳۰ روز قبل از انقضای آن
• برای مجوزهای اقامت با اعتبار یک سال: حداقل ۹۰ روز قبل از انقضای آن
• برای مجوزهای اقامت با اعتبار دو سال: حداقل ۹۰ روز قبل از انقضای آن

روند تمدید مجوز اقامت ایتالیا مانند زمانی است که شخص برای اولین بار درخواست اقامت می‌کند. بنابراین متقاضی باید یک کیت درخواست از اداره پست دریافت و پس از تکمیل، آن را ارسال کند. سپس منتظر قرار Questura باشد که در آن، کارت جدید Permesso di soggiorno خود را دریافت خواهد کرد. نکته مهم اینکه شخص نمی‌تواند در زمانی که مجوز اقامتش در مرحله تمدید است، ایتالیا را ترک کند.

مدت زمان صدور اقامت ایتالیا

مدت زمان ثابتی برای صدور اقامت ایتالیا وجود ندارد. با توجه به روش‌های مهاجرتی مختلف، ممکن است مدت زمان متغیری برای صحت‌سنجی و صدور اقامت وجود داشته باشد. اما چنانچه مدارک متقاضی کامل باشند، می‌شود تخمین زد که ظرف ۴۵ روز اقامت موقت صادر خواهد شد.